Mehmet Sharif Pasha’s Thought on the Comittee of Union and Progress and the Critical Events of the Period (1909-1914)

Mehmet Şerif Paşa’nın İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Dönemin Kritik Olayları Hakkındaki Düşünceleri (1909-1914)

Abstract

In the history of the Ottoman press, newspapers published in French are very important in terms of describing the political and social life of the period. In addition to reflecting the political developments of the Ottoman period, the French-language press also conveyed the views of European countries on the Ottoman state in a very detailed manner. Meşrutiyet (Mèchroutiette), the newspaper in question, was an opposition newspaper published in Paris by Mehmed Sharif Pasha. Mehmed Sharif Pasha, who had previously served as ambassador to Stockholm, was an active member of the Committee of Union and Progress (CUP) during the proclamation of the constitutional monarchy, but later had disagreements with the Committee and travelled to Paris. In the newspaper he published there, He was so critical of the CUP that his newspaper was denied entry to the country and its distributors were arrested. The newspaper, which was published between 1909 and 1914, included articles on the 1908 revolution, relations with European states, Ottoman debts, Ottoman-German rapprochement, the Tripolitan War, Albanian and Macedonian revolts, the Aegean islands, political assassinations and many other topics. The aim of this study is to shed light on the political environment of the period through the articles published by Mehmed Sharif Pasha in the Meşrutiyet newspaper.

Anahtar Kelimeler: Mehmed Sharif Pasha, The Journal of Mèchroutiette, Second Constitutional Monarchy, Opposition Press

Osmanlı basın tarihinde Fransızca yayımlanan gazeteler dönemin siyasi ve içtimai hayatını anlatmaları açısından oldukça önem taşımaktadırlar. Fransızca basın Osmanlı dönemindeki siyasi gelişmeleri yansıtmalarının yanında Avrupa ülkelerinin Osmanlı Devleti’ne bakışını da oldukça ayrıntılı bir şekilde göstermektedir. Konumuz olan Meşrutiyet (Mèchroutiette) gazetesi Mehmed Şerif Paşa tarafından Paris’te yayımlanmış olan muhalif bir gazetedir. Daha önce Stockholm Büyükelçiliği görevinde bulunmuş olan Mehmed Şerif Paşa, Meşrutiyetin ilanı sırasında İttihat ve Terakki Cemiyetinde aktif bir üye iken daha sonra cemiyet ile anlaşmazlığa düşerek Paris’e gitmiştir. Burada çıkarmış olduğu gazetede İttihat ve Terakki Cemiyetine oldukça sert eleştirilerde bulunmuş, bundan dolayı gazetesinin yurda girişi engellenmiş ve dağıtıcıları tutuklanmıştır. 1909-1914 yılları arasında yayımlanan gazetede 1908 devrimi, Avrupa devletleri ile ilişkiler, Osmanlı borçları, Osmanlı-Alman yakınlaşması, Trablusgarp Savaşı, Arnavutluk ve Makedonya isyanları, Ege Adaları, siyasi suikastlar, sansür uygulamaları ve daha birçok konuda yazılan makaleler bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı Mehmed Şerif Paşa’nın Meşrutiyet gazetesinde yayımlamış olduğu makaleler çerçevesinde dönemin siyasi ortamına ışık tutmaktır.

Keywords: Mehmed Şerif Paşa, Meşrutiyet Gazetesi, II. Meşrutiyet, Muhalif Basın