Karadağ’daki Osmanlı Dönemi Kültürel Miras Varlıkları: Akova Camilerinden Örnekler

The Cultural Heritage Assets of the Ottoman Period in Montenegro Examples from the Bijelo Polje Mosques

Abstract

Öz: Bu makale Akova’daki camilerden örneklerle Osmanlı Dönemi’ne ait kültürel miras varlıklarından Karadağ’da inşa edilen camileri konu edinmiştir. Osmanlı Devleti günümüz Karadağ sınırları içinde yer alan şehirlerde çok sayıda cami inşa etmiştir. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı Devleti’nin Karadağ’ın Sancak bölgesinde bulunan Akova şehrinde inşa ettiği camilerden örnekler vererek bölgedeki somut kültürel miras varlıklarından Osmanlı camilerinin mimari özelliklerini ve tarihî gelişimlerini ortaya koymaktır. Makalede Karadağ arşivinden, vilayet salnamelerinden ve literatürden istifade edilmiştir. Öncelikle Karadağ ve çalışmanın odak noktasını oluşturan Akova hakkında coğrafi ve tarihî bilgiler verilmiştir. Ardından Osmanlı Devleti’nin Akova’da inşa ettiği camiler hakkında bilgi verilmiştir. Bu çalışma kapsamında yapılan araştırmada Osmanlı hâkimiyeti boyunca Akova’da inşa edilen 14 cami tespit edilmiştir. Literatürde ismi geçen 13 cami bulunmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada literatürden farklı olarak 14. caminin ismi tespit edilmiştir. Çalışmada Osmanlı Devleti’nin Akova’da inşa ettiği 14 camiden Bistrica Camii, Gradska Camii, Sutivan Camii ve Rasovu Camii örnek cami olarak incelenmiştir. Söz konusu camilerin inşa tarihleri ile restorasyonları hakkında bilgi verilmiş, ardından camilerin mimari özelliklerinden bahsedilmiştir. Sonuç kısmında ise Akova’daki camilerin klasik Osmanlı camileri ile kıyaslaması yapılarak bu önemli kültürel değerlerin ileriki kuşaklara aktarımı ve aynı zamanda kültür turizmi kapsamında turizme kazandırılması yönünde görüş ve önerilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Osmanlı Camileri, Karadağ Camileri, Akova Camileri, Bistrica Camii, Gradska Camii, Sutivan Camii, Rasovu Camii

Abstract: This article discusses the mosques built during the Ottoman period in Montenegro, using examples from the mosques in Bijelo Polje. The Ottoman Empire constructed numerous mosques in cities that are now part of present-day Montenegro. The aim of this study is to present examples of the mosques built by the Ottoman Empire in the city of Bijelo Polje, located in the Sancak region of Montenegro, in order to highlight the architectural features and historical developments of Ottoman mosques as tangible elements of the region’s cultural heritage. The article draws on sources such as the Montenegro archives, province almanacs, and literature. It first provides geographical and historical information about Montenegro and Bijelo Polje. Then, it discusses the mosques built by the Ottoman Empire in Bijelo Polje. Through the research conducted, 14 mosques built during Ottoman rule in Bijelo Polje were identified, one more than mentioned in the literature. The mosques Bistrica, Gradska, Sutivan, and Rasovu are examined as sample mosques. Information on their construction dates and restorations is provided, followed by a discussion of their architectural features. In the conclusion section, a comparison is made between the mosques in Bijelo Polje and classical Ottoman mosques, and recommendations are provided for the preservation of these significant cultural assets for future generations, as well as for their integration into cultural tourism
Key Words: Ottoman Mosques, Montenegro Mosques, Bijelo Polje Mosques, Bistrica Mosque, Gradska Mosque, Sutivan Mosque, Rasovu Mosque