BODRUM VE ÇEVRESİNDE NAMAZGÂH ÖRNEKLERİ

Namazgâh Samples in Bodrum and Its Environs

Abstract

Öz: Namaz kılınan geniş ve üstü açık yer anlamına gelen namazgâhlar, bir açık hava camisi olarak da nitelendirilebilir. Menzil yolları üzerine inşa edilen ve ancak birkaç kişinin namaz kılabileceği büyüklükteki bu yapıların yakınında, bir çeşme veya bir kuyu, ayrıca gölge vermesi için anıtsal bir ağaç bulunmaktadır. Taş veya tuğla ile oluşturulmuş basit bir döşeme zemini ve kıble yönünü gösteren bir mihrap taşından oluşan menzil namazgâhlarının namaz kılma işlevinin yanı sıra, gelip geçen yolcuların su ihtiyaçlarını karşılayıp, dinlenebildikleri sosyal birer yapı olduklarını söylemek mümkündür. Bodrum Yarımadası’nda da bölgede sıkça karşımıza çıkan dairesel plan tipinde ve üzeri kubbe ile örtülü sarnıçların yanında bu tip namazgâhlara rastlanmaktadır. Bu yapılar kullanılan eski yol güzergâhlarını göstermeleri bakımından ayrıca önem taşımaktadır. Ancak basit kuruluşlu ve işlevi genellikle çözülemeyen bu yapılar, her geçen gün yok olma tehlikesi ile yüz yüzedir. Çalışmamızda bu yapılar ayrıntılı bir biçimde ele alınmakta ve son yıllarda geçirdikleri dönüşüm belgelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bodrum, Namazgâh, Sarnıç, Osmanlı, Menzil
Abstract: Namazgâh means large and outdoor place swhere prayer is performed; it can be considered as a open air mosque. There is a fountainor a welland a monumental tree to create shadow next to namazgâh, built on range road sand where only a few people can perform prayer. It is possibleto say that such namazgâh, built on range road sand composed of a simple flor and atlar made of stone or brick, is a social complex where passengers can drink water and take a rest. In Bodrum Peninsula, it is possible to confront with namazgâh structures covered by a dome and built in circular plan. Such structures are of great importance as they indicate routes used in ancient times. However; these simple structures face to extinction day by day, whose function cannot be determined in general. Inourstudy, these structures are studied in detail and the current transformation processed experienced by them is documented.
Keywords: Bodrum, Namazgâh, Cistern, Ottoman, Range